Rhododendron indicum, Asahi-no-hikari, een project
Naar aanleiding van een bezoek op de Azaleashow van de heer Marc Bauwens in Dilbeek België (17-05-2010) is mijn oog gevallen op een geweldig mooie ruwe (Araki) azalea met de soortnaam Asahi-no-hikari. De omvang van de boom zoals hij daar stond was 120 cm breed en 80 cm hoog met een stamomtrek van 35 cm en een geweldige wortelvoet, mijn vingers jeukte.
Op aanraden van Hiromi Tsukada is deze boom aangeschaft.
Nog geel van kleur door weinig of geen bemesting (later totaal donker groen geworden door een stevige bemesting)
Na enig nadenken en wat heen en weer praten is de boom toch in mijn auto beland ondanks zijn grote omvang. Thuis gekomen de boom maar gelijk op de draaitafel gezet en met een kritisch oog bekeken, er zaten nog al wat dikke eerder gesnoeide takstompen in de boom, die of rechtop of recht naar beneden stonden, (nooit een dikke tak in een keer weg snoeien wegens het ‘die-back’ effect; als dit niet correct wordt uitgevoerd ontstaan er gegarandeerd problemen met de bovenstaande tak(ken).
Met goed gereedschap is het geen probleem om dit te verbeteren; na enig snoeiwerk ontstaat er gelijk een mooie open ruimte tussen de twee plateau’s. (volgens Hiromi is medio mei de ideale tijd voor deze ingreep). Mijn ervaring heeft dit ook geleerd. Laat rond of dicht bij de wond een of meerdere scheuten staan, dit bevorderd het dichtgroeien van de wond en houdt de sapstroom op gang.
Gelijktijdig de oude wonden bekeken en de oude wondpasta (in dit geval grijze Siliconenkit) er afgehaald en op de nog niet geheel dichtgegroeide plekken er weer wat nieuw wondpasta aangebracht. De meeste oude grote snoeiwonden zijn wonderbaarlijk mooi dichtgegroeid.
Door het grove snoeiwerk van de lange scheuten uit het voorgaande jaar begint het model van de boom al aardig zichtbaar te worden met robuuste takken en wortelvoet.
Daarna al de takken tak voor tak zorgvuldig gesnoeid om de voorkant van de boom goed zichtbaar te maken, de zware secondaire takken hebben al een mooie horizontale stand, gelukkig maar, daar deze niet meer te buigen zijn. Enkele takken hebben nog een afwijkende stand of een tweede tak naast de hoofdtak staan maar die komen volgend jaar aan de beurt, geduld dus!
Dek alle wonden goed af met wondpasta. Ik heb hierbij gelijktijdig een proef gedaan door twee soorten wondpasta te gebruiken, de linker helft van de boom met de wel bekende cutpaste (voor loofbomen, dat kleiachtige goedje) en de rechter helft met de wondpasta uit een tube. (wat zo makkelijk wegsmeert en er niet meer afvalt). Dit alles om te kijken welke nu het beste werkt en het snelst de wond herstelt op een azalea.
Hieronder is de bestaande grote lelijke rode plastic trainingspot vervangen door een goed passende blauwe schaal. De boom is in de goede stand gezet. Zo krijg een goed beeld van de stand van de takken. Een keuze maken voor een nieuwe geschikte schaal was niet gemakkelijk, ten eerste om zijn grootte en diepte en ten tweede om de kleur. De bloemkleur van deze variëteit is voor het grootste deel roze van heel zacht naar wat donkerder roze. Dus leek me blauw een mooi combinatie.
De achterzijde van de boom (foto hieronder) is nog vrij dik bezet met takken, deze blijven nog een jaar staan om goed te bekijken hoe de kleurverdeling in de boom is en om te voorkomen dat de goede kleur bloem wordt weggesnoeid. Naar ik hoop zal de gemerkte tak volgend jaar voor een deel worden ingekort om te voorkomen dat de tak erboven niet zal afsterven (die-back), en de rest van de tak het jaar daarna. Er staan namelijk drie takken exact boven elkaar en het is daar veel te vol om goede plateau’s te creëren, de een voor de ander krijgt dan onvoldoende licht waardoor er delen van een tak zullen afsterven.
Een deel van deze karaktertak (sashi-eda) zal ook moeten verdwijnen daar de takken elkaar kruisen (rechter foto). Het moeilijke hiervan is dat ze aan elkaar gegroeid zijn en erboven al een dikke tak is weggehaald. Deze wond zal eerst dicht moeten groeien voordat deze tak verwijderd kan worden.
Verpotten was noodzakelijk en tevens ook het juiste moment nu hij toch volledig was gesnoeid. De boom is volledig in de Kanuma gezet met toevoeging van wat goede vezelige turf of sphagnum voor de waterhuishouding; dit alles gemengd met enkele kleine stukjes houtskool voor de zuivering van het geheel.
De azalea zit nu normaliter qua tijd (20-05) vlak voor de volle bloei en dus vol energie, klaar om te gaan bloeien. Een goed tijdstip dus om de boom volledig kaal te knippen en ook alle eindknoppen te verwijderen zodat hij nu al zijn energie volledig kwijt kan in het vormen van nieuwe scheuten. Hij zal dit ook doen mits je hem extra bemest; extra betekend nu een dubbele hoeveelheid mest. En daar komt nog bij een hoge luchtvochtigheid van min. 80 % en een Japanse temperatuur van 25 gr. Celsius. Dit kun je realiseren door het geheel in een doorzichtige plastic hoes (zeg maar tentje bouwen) te zetten om zo de temperatuur en luchtvochtigheid omhoog te krijgen.
Op 09-06-2010, plastic hoes verwijderd. 20 dagen na de snoei zijn de uitlopers ontploft op het kale hout over de gehele boom, het is onvoorstelbaar hoeveel slapende ogen er nu wakker zijn geworden, in de top iets minder.
Nog een paar weken wachten en dan zal er een keuze gemaakt moeten worden welke nieuwe scheuten er blijven en welke er verwijderd moeten worden. Door de grote hoeveelheid wordt de keuze wel wat makkelijker gemaakt.
6 weken na de totale snoei is de hoes definitief verwijderd; de boom is weer helemaal groen. Geweldig waar een Azalea toe in staat is, een enorme groeikracht na alles te hebben verwijderd. Ook de top is nu volledig uitgelopen.
14 Juli , totaal groen met een grote hoeveelheid aan nieuwe scheuten.
De scheuten die loodrecht omhoog of recht naar beneden groeien worden weggenomen, de meest krachtige scheuten zijn al 7 a 8 cm lang en kunnen getopt worden voor een fijnere vertakking.
Rond de wat grotere snoeiwonden is een enorme hoeveelheid aan scheuten ontstaan.
De eerst uitdunning en wat takjes opnieuw vormen en zetten is gedaan. Nu door laten groeien tot het einde van het seizoen, in het najaar laten afharden met een kali meststof en zorgen dat hij goed door de winter komt.
20-10-2010 geweldig gegroeid en er is al heel wat te vormen en snoeien zoals de rechter tak in het midden van de boom (z.g. pisboog), dit past niet in zo’n mooie boom; deze tak moet recht worden gezet.
Op deze datum ook de stikstofarme mest gegeven “VIVIKALI” van DCM’.
2011
De boom is de winter goed doorgekomen; een paar keer is de boom bij strenge vorst in een koude schuur gezet, na de vorst is hij alweer vrij snel gaan groeien mede door de hoge temperatuur dit voorjaar. In maart/april tweemaal bemest met vloeibare DCM mest.
Begin juni 2011 toch nog vrij veel bloemen na de grote ingreep van 2010. De kleuren mooi verdeeld over de gehele boom. Nu is goed te zien welke tak er weg moet van de 3 boven elkaar groeiende takken zoals eerder beschreven. Maar eerst nog 14 dagen genoten van de mooie bloemen.
Achterkant
Het geheel weer opnieuw bedraad waar nodig. De fijne bedrading volgt weer de komende winter nu zijn de jonge scheuten nog te zacht en erg breekbaar.
De ontwikkeling van de twee soorten wondpasta wordt pas aankomende winter zichtbaar.
23 juli -2011, de boom is al behoorlijk vol gegroeid.
2012
Dit jaar alle bloemknoppen verwijderd ter bevordering van de groei, dus volledig laten uitgroeien, alleen gesnoeid waar nodig. Vrij veel azalea/Rhododendron mest gegeven. Eind september gemest met een stikstofarme mest (Vivikali).
Uiteindelijk weinig verschil gezien van de beide wondpasta’s, alle wonden zijn volledig dichtgegroeid.
2013
Eigenlijk hetzelfde verhaal met dien verstande dat ik de top heeft ingekort en breder gemaakt. Dit gaf een meer compacte boom.
deze foto is 1 jaar na de ingreep gemaakt 2014
2014
Jaarlijks stevig gemest, veel bloemen verwijderd en regelmatig gevormd en gesnoeid, wat een goed resultaat heeft gegeven in de vorm en groei.
2015
Op de Noelanders Thrphy een mooie pot op maat besteld bij Bryan Albright, die ik het volgende jaar heb opgehaald.
2016
Eind maart de boom in zijn nieuwe behuizing gezet na de wortels volledig te hebben gewassen en alle oude grond er uitgespoeld. Nu volledig in de Kanuma gezet.
2017, 2018
Prachtig gebloeid en gegroeid.
2019
half juni in bloei, erg laat dit jaar, 70 cm hoog – 70 br. in de nieuwe schaal.
Na de bloei
Belangrijke herinnering;
Het zou nutteloos zijn, dat men de aard der bomen met zoveel zorg en moeite zou onderzoeken en zo uitgebreid les gaf hoe ze goed opgekweekt moeten worden, als ik niet zou besluiten met een herinnering, die naar mijn idee de voornaamste en belangrijkste van alle is.
En als ik dit werk niet besloot met deze waarheid: dat het onmogelijk is om goede planten en behoorlijke bomen te krijgen, als men er niet van houdt. Want het is niet slechts de vruchtbaarheid van de aarde, noch de hoeveelheid mest, noch de gunstige ligging van de plaats, die de bomen goed doet groeien, maar de liefde en genegenheid van de beheerder, die ze mooi, levendig en sterk maakt.
Uit: Verständige Garten-Meister, 1703
Leen